Smart guide voor ontwerpers

Dat kan op verschillende manieren:

1. Zodra je ontwerp klaar is, heb jij automatisch het auteursrecht in handen.
   
   
2. Werk je samen met iemand? Maak dan duidelijke afspraken over wat je wel of niet geheim moet houden en aan wie welke rechten toekomen. Dit is vooral belangrijk wanneer je in dienstverband of freelance iets ontwerpt. Kijk je arbeidscontract na, of maak een overeenkomst van deze afspraken en voeg eventueel een geheimhoudingsclausule (NDA) toe.
   
   
3. Met een niet-geregistreerd Gemeenschapsmodel is je ontwerp 3 jaar beschermd is binnen de EU.
   
   
4. Wil je je ontwerp officieel registreren? Dan doe je dat met een geregistreerd Benelux- of Gemeenschapsmodel. Dat biedt een sterkere en langere bescherming dan het niet-geregistreerde Gemeenschapsmodel.
   
   
5. Wil je discussies vermijden wie op welk moment een bepaald idee had? Dan is een i-DEPOT een goed hulpmiddel. Let op: een i-DEPOT beschermt je ontwerp niet tegen namaak. Die bescherming krijg je alleen met de IE-rechten die hierboven staan, zoals het auteurs- of modelrecht. Een i-DEPOT is een bewijsmiddel en geen IE-recht.

Bovenstaande maatregelen beschermen je ontwerp ook als je het op Facebook of Instagram post. Dat is vooral handig bij auteursrecht. Zo is je ontwerp automatisch beschermd zonder dat je daarvoor specifieke stappen moet ondernemen.

Tip! Door het ©-teken bij je ontwerpen te zetten, schrik je mensen af die je ontwerp willen namaken. Dit teken heeft geen juridische status, maar zo weet iedereen wel dat er bijvoorbeeld auteursrechten op je ontwerp zitten. Zet ook in de algemene voorwaarden op je site wat wel en niet mag met je ontwerpen, beelden en teksten

Als jij de rechten op die foto’s hebt – bijvoorbeeld als je ze zelf genomen hebt –, dan hoef je in principe niets te doen. In alle andere gevallen moet je de fotograaf om toestemming vragen. Vergeet ook niet om toestemming te vragen aan eventuele personen op de foto vóór je iets online zet. Beide toestemmingen kan je het best schriftelijk vragen, zodat je dit later kan bewijzen. Let op! Foto’s nemen van auteursrechtelijk beschermde werken en deze commercieel verhandelen zonder toestemming kan je ook in de problemen brengen.

Wil je samenwerken met een bedrijf? Onderteken dan eerst een zogeheten geheimhoudingsovereenkomst (NDA). Zo zet je voor alle partijen op papier wat onder een bepaalde geheimhouding valt. Hier vind je hoe je zo’n overeenkomst opstelt.

Tip! Zit je al in de conceptfase samen met een externe partij? Link dan je NDA aan een i-DEPOT.

In de eerste plaats raden we je aan om contact op te nemen met de misbruiker. Soms weet deze persoon niet dat een product beschermd is met bijvoorbeeld auteursrecht. Je kan vragen om de producten uit de handel te nemen of om je ontwerp of foto te verwijderen van de website… Lukt dat niet? Schakel dan de hulp in van een bemiddelaar.

Is die aanpak ook geen succes? Dan heb je nog een paar mogelijkheden:

1. Gaat het over ongeoorloofd gebruik van afbeeldingen? Dan kan je je ontwerpen laten verwijderen van het net via je zoekmachine of de host van je website.

2. Neem contact op met de douane om namaakontwerpen die in een bepaald land binnenkomen in beslag te laten nemen.

3. Maak melding van de overtreding bij de politie om een proces-verbaal te laten opstellen. Het Openbaar Ministerie beslist dan verder over de volgende stappen.

4. Schakel een advocaat in of kijk bij welke auteursrechtenorganisatie je het kunt melden op auteursrecht.nl

Ja, maar zorg wel eerst dat je ontwerp juridisch beschermd is. Die toelating geef je trouwens beter altijd schriftelijk. Zo beperk je mogelijk discussies in de toekomst.

Wil je werken met licenties? Dan geef je een of meerdere partijen toestemming om je ontwerp te gebruiken in ruil voor een bepaald bedrag. Jij blijft als auteur wel op elk moment eigenaar van de IE-rechten. Wie geen licentie heeft, pleegt dus nog altijd inbreuk.

Je kan ook werken met exclusieve licenties. Dan geef je aan één bepaalde partij onder bepaalde voorwaarden toestemming om je ontwerp te gebruiken. Dat bedrijf mag dan als enige je ontwerp gebruiken.

Tip! Beperk je licentie altijd tot een bepaalde tijd en plaats. Hoe je zo’n licentie opstelt, vind je hier.

Ja, dezelfde juridische regels gelden zowel in de online als in de offline wereld. Al heb je online natuurlijk meer mogelijkheden om beelden te laten verwijderen, een watermerk toe te voegen of specifieke afspraken opnemen in je algemene voorwaarden.